In Leiden draait al jaren een voortgezette masteropleiding Kinderrechten. Met een speciale beurs kunnen ook Afrikaanse studenten deze pittige opleiding volgen. Zij keren niet alleen terug met juridische kennis. Juist ook de praktische vaardigheden maken het verschil.
De fundamentele rechten van kinderen staan nog niet zo heel lang op papier. Pas in 1989 namen de Verenigde Naties (VN) het Internationale Verdrag inzake de Rechten van het Kind aan. En op veel plekken in de wereld is de naleving ervan nog bepaald niet gegarandeerd. Hoe meer mensen in een land gedegen kennis over kinderrechten hebben, hoe beter het met de naleving gaat. Het internationaal hoog aangeschreven masterprogramma Advanced Studies in International Children’s Rights in Leiden draagt daar al sinds 2015 aan bij.
Veel praktische vaardigheden
Hoogleraar Ton Liefaard bekleedt sinds 2012 de UNICEF-leerstoel Kinderrechten aan de Universiteit Leiden. Het is een samenwerking tussen UNICEF Nederland, Universiteit Leiden en het Leids Universiteits Fonds. Hij initieerde in 2015 de eenjarige masteropleiding, wereldwijd uniek in zijn soort. ‘In veel landen zijn de rechtssystemen nog nauwelijks ingesteld op de kinderrechten uit het VN-verdrag. En er zijn niet alleen juridische belemmeringen. Kinderrechten botsen vaak ook met traditionele praktijken en opvattingen. Wil je echt wat veranderen, moet je dus meer in huis hebben dan juridische kennis. Vandaar dat we studenten ook veel praktische vaardigheden leren.’
Masterstudent Kinderrechten Ruhama Abebe
Al ben ik maar een druppel in de oceaan
‘Ik wilde het allemaal weten. Welke wetten beschermen de mensen in Afrika? Ik leerde over familierecht. Over mensenrechten. Over de universele mensenrechtenverklaring van de Verenigde Naties. Over het Afrikaans Handvest voor kinderrechten.
Al tijdens mijn studie werd ik een tijdje rechtshulpverlener in onze hoofdstad Addis Abeba. Tot ik bij Save the Children terechtkwam. Het raakte me enorm hoe vaak kinderen slachtoffer zijn van armoede, oorlog en conflicten. Fundamentele rechten werken dan beschermend. Ik wist: hier wil ik aan bijdragen. Maar daar heb je wel academische kennis over kinderrechten voor nodig. Leiden was mijn grootste wens; dáár zijn de briljantste kinderrechtenexperts te vinden. Maar ik kreeg het financieel niet rond.
Toch is het me gelukt, dankzij een speciale beurs voor Afrikaanse studenten. In 2024 rond ik mijn master af. Dan neem ik mijn academische vaardigheden mee terug naar Ethiopië. Plús alle kennis die ik heb opgedaan, ook via mijn medestudenten. Ik kan straks met onderzoek en adviezen de kinderrechten helpen vormgeven. Al ben ik misschien maar een druppel in de oceaan, echte verandering begint toch bij elk van ons.’
Compleet pakket
De meeste mensen die de kinderrechten-master komen doen, hebben al de nodige ervaring. Als advocaat of rechter bijvoorbeeld. En soms in sociaal werk of bij een niet-gouvernementele organisatie (ngo). ‘Studenten krijgen een uitgebreid juridisch programma. Maar ze leren bijvoorbeeld ook een beleidsnota schrijven. Of een strategie voor een ngo die iets wil doen aan uithuwelijking van kinderen. En denk aan presentaties om ministers te overtuigen kinderrechten een plek te geven in het overheidsbeleid. Het complete pakket van wetenschappelijke én professionele vaardigheden maakt deze advanced master praktisch relevant.’
De studenten komen van over de hele wereld. De bijdrage van Dioraphte is speciaal bedoeld om mensen uit Kenia, Ethiopië, Malawi, Oeganda of Zuid-Soedan een jaar naar Leiden te halen. Liefaard: ‘Voor hen is de master vaak onbetaalbaar. Door ze een beurs aan te bieden, kunnen we de benodigde kennis en expertise in Afrika een impuls geven. Onze Afrikaanse studenten bouwen hier een wereldwijd netwerk op dat ze thuis enorm kan helpen. Het beursprogramma draagt sterk bij aan de empowerment van Afrika op het wereldtoneel van de kinderrechten. De mensen die hun advanced master afronden, brengen hun kennis weer verder in eigen land. Ze geven er bijvoorbeeld hun eigen cursussen en bouwen mee aan het beleid.’
Investeren in talent
Liefaard is trots op de alumni en is erg blij met de steun van Dioraphte. ‘Hun toewijding is echt bijzonder. En het fonds ziet de kracht van wat juist een individuele professional kan realiseren. Ik hoef Dioraphte niet uit te leggen waarom het goed is om ook in dat éne talent te investeren. Hij of zij kan het begin zijn van duurzame verandering. Juist als het gaat om impact op de langere termijn, moet je groot willen denken én klein durven werken.’
