Ondanks alle voorzieningen die Nederland rijk is, hebben sommige mensen toch urgente financiële problemen. Zij kunnen via dienst- en hulpverleners noodhulp aanvragen bij een bureau van Stichting Urgente Noden (SUN). ‘Nood is nood, daar hebben we geen definitie voor,’ aldus directeur Nathalie Boerebach. ‘SUN-noodhulpbureaus geven giften voor oneindig veel verschillende doeleinden.’
Een korte historie: SUN Nederland gaat eigenlijk terug tot 1914, toen een rechtsvoorganger werd opgericht om de noden van de Belgische vluchtelingen te verlichten. Ze hadden geen huis, geen kleren, geen schoolspullen. Na de Eerste Wereldoorlog diende de Grote Depressie zich aan en daarna de Tweede Wereldoorlog. Kortom, de behoefte aan noodhulp bleef bestaan. Toen in 1963 de Algemene Bijstandswet werd ingevoerd, namen veel gemeenten afscheid van de noodhulpbureaus. Tegen de tijd dat de bijstand niet alle nood bleek te lenigen, waren er nog maar vijf bureaus over. En dat terwijl de problematiek en complexiteit rondom armoede, schulden en urgente noden steeds groter wordt. ‘We hebben nu niet voor niets een minister voor Armoede,’ aldus Nathalie Boerebach. ‘Inmiddels zijn er weer 26 bureaus die samen ruim 100 gemeenten bedienen. Omdat noodhulp naar onze mening niet van het toeval afhankelijk mag zijn, is landelijke dekking onze ambitie.’
Anja heeft vijf kinderen, is slachtoffer van huiselijk geweld en ligt in een scheiding. Alle bankrekeningen staan nog op naam van haar man en hij ontvangt de toeslagen, maar betaalt nergens aan mee. Om de toeslagen op haar eigen naam te kunnen zetten, is naar hem een adresonderzoek ingesteld. Dit onderzoek duurt drie maanden. Om te voorkomen dat Anja op straat komt te staan en de kracht verliest voor haar kinderen te zorgen, schenkt het SUN-noodhulpbureau haar ter overbrugging drie maanden leefgeld.
Makelaars
SUN Nederland is de ontwikkelorganisatie van de lokale noodhulpbureaus. Dioraphte investeert in de overhead van SUN Nederland en zorgt daarmee voor een vliegwiel- effect. SUN Nederland en de noodhulpbureaus brengen namelijk in gemeenten in Nederland private geldstromen voor urgente noden op gang die er anders niet waren geweest of onbenut waren gebleven. De noodhulpbureaus krijgen geld van lokale of regionale partijen zoals kerken, ondernemers, fondsen of particulieren. De aanvragen en de aanvragers zijn heel divers, weet Boerebach. ‘We hebben geen vastomlijnde doelgroepen of doelbestemming en geen vaste bedragen. De lokale bureaus zijn goed in het makelen en schakelen van geld en goederen. De donateurs hebben de garantie dat hun donatie voor honderd procent ten goede komt aan de doelgroep. Met de steun van Dioraphte hebben we onder meer veel nieuwe donateurs kunnen mobiliseren en hebben we recent drie nieuwe noodhulpbureaus opgericht.’
Signalering
Samen met de noodhulpbureaus ontwikkelt SUN Nederland, en ook daar draagt Dioraphte aan bij, het Datadashboard Urgente Noden (DUN). ‘Het is net operationeel,’ aldus Boerebach. ‘We gaan DUN nu vullen met gegevens van de lokale bureaus. Alle aanvragen, donaties, leeftijd van de aanvragers. Ook laden we het DUN met meer algemene informatie, zoals de cijfers van het CBS. Straks kunnen we met een druk op de knop bepaalde tendensen ontdekken of zien bij welke doelgroepen bepaalde problematiek het urgentst is. Deze signalering geeft ons handvatten voor gesprekken met de gemeenten en het Rijk. Samen kunnen we interessante informatie ontsluiten die voeding kan geven aan het beleid. Systeemverandering is zaak van de lange adem. Met DUN dragen we ons steentje daaraan bij. Maar intussen vergeten we niet te handelen.’
