Bij klassieke topviolen denkt iedereen meteen aan de peperdure exemplaren van de Italiaanse vioolbouwer Stradivarius uit de 17e eeuw. Maar ook Nederland kent een rijke traditie in de bouw van hoogwaardige strijkinstrumenten. De Hendrik Jacobs Foundation legt zich toe op dit erfgoed van eigen bodem.
Nederland heeft een rijke culturele geschiedenis. Het 17e-eeuwse Amsterdam was een smeltkroes van vrije geesten, schrijvers, politici, musici, componisten, handelaren, architecten. En niet te vergeten: meesters van de schilderkunst. Maar in dit rijtje ontbreekt een belangrijke groep: de vioolbouwers. De Hendrik Jacobs Foundation, opgericht door de jonge vioolbouwer Hubert de Launay, wil dit hiaat in de geschiedschrijving van de Gouden Eeuw opvullen.
Toonaangevende vioolbouwers
De Launay, opgeleid in Engeland, deed tijdens een onderzoek van vroege Nederlandse strijkinstrumenten in het Kunstmuseum Den Haag bijzondere ontdekkingen. Dateringen, werkmethodes, makers, opdrachtgevers, hij wist deze details voor een aantal instrumenten te achterhalen. Zijn conclusie: er was in Nederland een bloeiende, hoogwaardige vioolbouwtraditie, die internationaal toonaangevend is geweest. Vioolbouwer Hendrik Jacobs, naamgever van de stichting, deed met zijn strijkinstrumenten niet onder voor het werk van de 17e-eeuwse Italiaanse meesters.
Bijdrage als vliegwiel
De Launay heeft de afgelopen jaren mensen én kennis om zich heen verzameld om zijn verdere onderzoeksplannen te verwezenlijken. Belangrijke kenners en instituten ondersteunen zijn project, dat in totaal vijf jaar bestrijkt. De bijdrage van Dioraphte voor het eerste onderzoeksjaar heeft een mooi vliegwieleffect, waardoor steeds meer partijen aanhaken. De beoogde opbrengst: een Engelstalig boek om wereldwijd onder vioolbouwers te verspreiden. Plus een publieksuitgave om dit Nederlands cultureel erfgoed breed onder de aandacht te brengen.
Vergeten erfgoed op de kaart
‘We willen de geschiedschrijving van de Nederlandse strijkinstrumenten en hun bouwers uit de 17e eeuw opschalen en versnellen. Dit is echt vergeten erfgoed. Mijn Engelse leermeester John Dilworth, een van de grootste vioolbouwexperts ter wereld, schreef ooit dat de 17e-eeuwse Nederlandse school waarschijnlijk de beste is naast de Italiaanse. Ik wil dit onderwerp op de kaart zetten als Nederlands erfgoed. De bijdrage van Dioraphte heeft ons daarbij goed op gang geholpen. Ook omdat ze als fonds echt met ons meedenken en kennis van zaken hebben. Door meer te doen dan financieren alleen, breng je een ambitieus project als dit een grote stap verder.’
Hubert de Launay, vioolbouwer en -restaurateur, oprichter Hendrik Jacobs Foundation
